Vishnu trên Bò Nandī: Phiêu lưu thần thánh và sự uy nghiêm của nghệ thuật
Ấn Độ thế kỷ thứ IX là một thời đại rực rỡ với những thành tựu về nghệ thuật và kiến trúc đồ sộ. Những người thợ thủ công tài ba đã tạo ra những tác phẩm điêu khắc kỳ vĩ, phản ánh niềm tin sâu sắc vào thần thoại Hindu và truyền thống tôn giáo phong phú của vùng đất này. Trong số những nghệ sĩ lỗi lạc này, có một nhân vật được biết đến với tên gọi Tribhuvanapala. Ông là người đã sáng tác ra bức tượng “Vishnu trên Bò Nandī”, một kiệt tác mang đậm dấu ấn thần thánh và sự uy nghiêm của nghệ thuật Ấn Độ cổ đại.
Bức tượng Vishnu trên Bò Nandī, hiện được lưu giữ tại Bảo tàng Quốc gia New Delhi, là một ví dụ điển hình về nghệ thuật Pala – phong cách nghệ thuật phát triển vào thế kỷ thứ VIII-XII ở vùng Bengal, Bihar và Odisha ngày nay. Tượng được đúc bằng đồng thau tinh xảo, thể hiện sự tài năng của những người thợ thủ công thời đó. Chi tiết điêu khắc tỉ mỉ, đường nét uyển chuyển và tư thế cân đối đã tạo nên một tác phẩm có sức sống mãnh liệt, thu hút mọi ánh nhìn.
Vishnu: Thần tối cao và sự bảo vệ cho nhân loại
Vishnu là một trong ba vị thần chính trong त्रिमूर्ति (Trimurti), bộ ba thần tối cao của Ấn Độ giáo. Vishnu được coi là người bảo hộ của vũ trụ, người duy trì trật tự và cân bằng. Trong bức tượng này, Vishnu được mô tả đang ngồi trên lưng bò Nandī, phương tiện di chuyển của thần Shiva.
- Tư thế*: Vishnu ngồi trong tư thế padmasana (tư thế hoa sen), một tư thế thiền định mang lại cảm giác bình an và tĩnh lặng. Ngài giữ tay phải ở tư thế varada mudra (bày tỏ lòng từ bi và ban phước), còn tay trái được nâng lên với abhaya mudra (tượng trưng cho sự bảo vệ và không sợ hãi).
- Khuôn mặt*: Khuôn mặt Vishnu thanh thoát, đầy vẻ hiền từ và uy nghiêm. Cái nhìn của Ngài hướng về phía trước, như đang soi chiếu sự trí tuệ và lòng trắc ẩn.
Nandī: Bò thần thiêng liêng
Nandī là một con bò đực trắng thuần chủng, được coi là phương tiện di chuyển của Shiva, vị thần hủy diệt và tái sinh trong Ấn Độ giáo. Trong bức tượng Vishnu trên Bò Nandī, Nandī được khắc họa với dáng vẻ uy nghi và mạnh mẽ, thể hiện sức mạnh phi thường của nó.
- Chi tiết*: Nandī được mô tả đang đứng vững chắc, bốn chân đan xen nhau như thể đang sẵn sàng lao đi bất cứ lúc nào. Móng guốc sắc nhọn và bộ lông dày xù cho thấy sức mạnh tự nhiên của con vật.
- Bối cảnh*: Bên cạnh Vishnu và Nandī, bức tượng còn có sự xuất hiện của một số nhân vật phụ như những vị thần nhỏ hoặc các tiên nữ đang múa hát xung quanh.
Ý nghĩa và Biểu tượng:
Vishnu trên Bò Nandī là một tác phẩm mang đầy ý nghĩa biểu tượng:
-
Sự kết hợp giữa Vishnu và Shiva: Sự kết hợp này thể hiện sự hài hòa giữa hai lực lượng đối nghịch trong vũ trụ, đó là sự sáng tạo và hủy diệt.
-
Sức mạnh của thần thánh: Tượng phản ánh sức mạnh phi thường của Vishnu, người được coi là người bảo hộ của ब्रह्मांड (Brahmanda) – vũ trụ.
-
Sự vững bền và trật tự: Bò Nandī, phương tiện di chuyển của Shiva, đại diện cho sự biến đổi và luân hồi, trong khi Vishnu ngồi trên lưng nó thể hiện sự cân bằng và trật tự được duy trì trong vũ trụ.
Bức tượng Vishnu trên Bò Nandī là một tác phẩm nghệ thuật có giá trị lịch sử và văn hóa cao. Nó không chỉ là một kiệt tác điêu khắc mà còn là một minh chứng cho niềm tin, truyền thống và triết lý của Ấn Độ giáo cổ đại.
Phản chiếu về Nghệ thuật và Triết Lý:
-
Sự tinh tế và tỉ mỉ: Những chi tiết nhỏ như trang sức trên người Vishnu, bộ lông của Nandī hay biểu cảm trên khuôn mặt các nhân vật phụ đều được khắc họa một cách tỉ mỉ và tinh xảo.
-
Sự cân đối và hài hòa: Tượng thể hiện sự cân đối và hài hòa về mặt cấu trúc. Tư thế ngồi của Vishnu trên lưng Nandī tạo nên một đường cong uyển chuyển, mang lại cảm giác cân bằng và vững chắc.
-
Biểu tượng cho sự kết nối: Bức tượng là biểu tượng cho sự kết nối giữa con người với thần thánh, cũng như sự hài hòa giữa các lực lượng đối nghịch trong vũ trụ.
Vishnu trên Bò Nandī là một tác phẩm nghệ thuật có sức mạnh truyền cảm hứng và启发 (khai tâm). Nó mời gọi chúng ta chiêm ngưỡng vẻ đẹp của nghệ thuật cổ đại Ấn Độ, đồng thời suy ngẫm về triết lý sâu sắc ẩn chứa trong đó.